نحوه رسیدگی به تخلفات ماده 100

* ابتدا به درخواست شهرداری موضوع تخلف در کمیسیونی که به نام کمیسیون ماده صد شناخته می‌شود که مرکب از نماینده وزارت کشور و قوه قضاییه، یکی از اعضای شورای شهر است، مطرح می‌شود و به ذی‌نفع اخطار داده می‌شود تا ظرف ۱۰ روز پاسخ خود را کتباً به کمیسیون ارسال نماید.

* کمیسیون ظرف یک ماه پس از پایان مهلت کمیسیون با حضور نماینده شهرداری وارد رسیدگی می‌شود و تصمیم‌گیری می‌نماید.

* شهرداری مکلف است در این موارد از ادامه ساخت و ساز جلوگیری نماید.

* چنانچه تصمیم کمیسیون مبنی بر تخریب تمام یا قسمتی از ساختمان باشد مهلتی دو ماهه برای متخلف تعیین می‌گردد.

* شهرداری این تصمیم را به مالک (متخلف) ابلاغ می‌نماید و اگر مالک اقدام ننماید، شهرداری راساً (بی‌واسطه) اقدام به رفع تخلف مورد نظر نموده و هزینه را از مالک دریافت خواهد کرد.

* کمیسیون در صورتی که بنای اضافه بر مساحت زیربنا در حوزه‌ی مسکونی باشد، می‌تواند در صورت عدم ضرروت قلع و تخریب بنا، جریمه‌ای متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده محاسبه و از مالک دریافت نماید.

جریمه مذکور نباید از حداقل یک‌دوم کمتر و از ۳ برابر ارزش معاملاتی ساختمان (در مورد املاک با استفاده تجاری و اداری و صنعتی این حداقل ۲برابر و حداکثر ۴ برابر می‌باشد) برای هر مترمربع بیشتر باشد.

خودداری مالک (متخلف) از پرداخت جریمه

اگر مالک از اجرای رأی جریمه خودداری نماید در این صورت شهرداری پرونده را مجدداً به کمیسیون ارجاع (واگذار) و درخواست صدور رأی برای تخریب بنا را می‌نماید. و کمیسیون نیز رأی بر تخریب صادرخواهد کرد.

شرایط دریافت جریمه برای بنای غیرمجاز

چنانچه بنای ساخته شده بدون مجوز و پروانه ساخت و ساز باشد، هنگامی که اصول شهرسازی و فنی و بهداشتی رعایت شده باشد، کمیسیون رأی به دریافت جریمه‌ای به ازای هر مترمربع بنای ساخته شده بدون مجوز یک‌دهم ارزش معاملات ساختمان یا یک‌پنجم ارزش سرقفلی رأی صادر نماید در این صورت مجوز پایانکار نیز داده می‌شود.

جریمه عدم ساخت پارکینگ

در مورد عدم ساخت پارکینگ یا غیرقابل استفاده بودن آن، کمیسیون می‌تواند رأی بر دریافت جریمه متناسب با موقعیت محلی و استفاده از فضای پارکینگ حداقل یک برابر وحداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع فضای از بین رفته پارکینگ صادر نماید.

در مورد تجاوز به معابر و گذرگاه‌ها نیز مالکین موظف هستند در هنگام نوسازی بر اساس پروانه ساختمان و طرح‌های مصوب رعایت برهای اصلاحی را بنمایند .

معیار تعیین جرائم ساختمانی

ملاک و مرجع تعیین جرائم ساختمانی زمان وقوع تخلف است، نه زمان صدور رأی یا زمان طرح پرونده در کمیسیون یا زمان دریافت جرائم.